سخن اول
تاریخ و تمدن ایران اسلامی سابقه‌ای بس طولانی دارد و فراز و نشیب‌های بسیاری بر خود دیده است؛ اما هرگز افول نکرده و به خاموشی نگراییده است. در روزگاری که ملل مختلف با پرداختن و توجه به فعالیت‌های هنری زنده‌اند و با افتخار به مفاخر خود در تمامی عرصه‌ها می‌بالند؛ بر ماست که تا حد توان، به تعظیم و تجلیل نویسندگان، شعرا و دانشمندان بزرگی که داشته‌ایم، بپردازیم و امثال فردوسی، ابن‌سینا، خیام، سنایی، مولانا، خواجه‌نصیر و… را به جهانیان معرفی کنیم.
بر این اساس دبیرخانه‌ی نکوداشت مفاخر ایران اسلامی سازمان دانشجویان جهاددانشگاهی، به‌عنوان یک نهاد فرهنگی و فعال در عرصه‌ی فعالیت‌های فرهنگی در دانشگاه‌ها بر خود لازم دانست که در سطح ملی به معرفی و شناسایی هر چه بیشتر مفاخر ایران اسلامی برای مخاطب دانشجو و مناسب با ذائقه‌ی دانشجویی بپردازد. این دبیرخانه علاوه بر برگزاری برنامه‌هایی متنوع به اجرای برنامه در دو قالب، دیدار با مفاخر و ایران سرای جاوید می‌پردازد.
از مهم‌ترین و تأثیرگذارترین برنامه‌های ایران سرای جاوید، گرامیداشت هزارمین سال سرایش شاهنامه‌ی فردوسی است. شاهنامه‌ای که به مثابه‌ی مشعلی فروزان بر تارک فرهنگ و اخلاق بشر بوده و شاهد گرانمایگی پیشینه‌ی کهن و غنی ایران اسلامی است که به همت حکیم ابوالقاسم فردوسی با شکوهی تمام به رشته‌ی نظم درآمده است.
پاسداشت این کتاب ارجمند و چشمه‌ی جوشان حکمت و معرفت ایران اسلامی و پاسداشت خالق آن، رسالتی مهم در همه‌ی دوران محسوب می‌گردد که در سال 2011 میلادی – سال گرامیداشت هزاره‌ی سرایش شاهنامه – دو چندان می‌نمود و این دبیرخانه افتخار دارد که در این راستا برنامه‌هایی فاخر در سطح استانی و ملی برگزار نموده است.
دبیرخانه‌ی نکوداشت مفاخر ایران اسلامی در سال جاری نیز با رصد برنامه‌های اجرا شده پیرامون بزرگداشت شخصیت‌ها و مفاخر بزرگ ایرانی – شیعی، خواجه‌نصیرالدین طوسی را برگزید.
اگر تمام قلمرو هنر و علوم و فلسفه را با یکدیگر در نظر بگیریم، بدون شک پس از ابن‌سینا، بزرگ‌ترین چهره، خواجه‌نصیر است و هیچ‌کسی به اندازه‌ی او در زمینه‌های مختلف در دیگران تأثیرگذار نبوده است.
کوتاه سخن اینکه توجه به خواجه نصیرالدین طوسی به دو جهت دارای اهمیت است. نخست اینکه وی در زمان‌های حساس و بی‌بدیل از تاریخ ایران قرار داشته است؛ زمان‌هایی که بیش از هر زمان دیگر فرهنگ و تمدن ایرانی در معرض تهدید و خطر قرار گرفته بود و این تهدید بیش از همه از جانب مغولان است. سبب دیگر، موقعیت خواجه نصیر در دستگاه‌های حکومتی (به‌عنوان وزیر هولاکو) و وجود شرایطی برای دخالت و تغییر وضعیت سیاسی – اجتماعی است.
از بزرگ‌ترین خدمات خواجه نصیرالدین به ایران و ایرانیان، تأسیس رصدخانه‌ی مراغه، احیای اوقاف مملکت، ایجاد عصری نو در دانش نجوم و ریاضیات، تبدیل مبارزات نهانی و منفی تشیع بنا بر اصل تقیه به مبارزات علنی و تسهیل گسترش تشیع که بعدها دین رسمی مملکت شناخته شد، پایه‌گذاری سبکی جدید در معماری و انواع هنرها، به‌عهده گرفتن سهمی عمده در حفظ فرهنگ گذشته با گردآوری کتاب‌ها، نجات و گردآوری دانشمندان و علما و سروسامان دادن به وضع روشنفکران آن دوران است.
امید است، دبیرخانه‌ی نکوداشت مفاخر ایران اسلامی با برنامه‌هایی که برای گرامیداشت خواجه‌نصیرالدین طوسی، این شخصیت تاریخ‌ساز و فرهنگ‌ساز ایرانی – اسلامی در نظر گرفته است بتواند گامی مؤثر و ارزشمند در معرفی این دانشمند فرزانه به جامعه‌ی دانشگاهی و دانشجویی بردارد.