«اندیشههای سیاسی سعدی» سعی دارد که اندیشههای سیاسی سعدی را بعنوان مردی جهاندیده و فرسوده روزگار و یک عالم واقعگرا و آگاه اجتماعی مورد بررسی قرار دهد.
جدا از کتاب نصایح الملوک که بیشتر پند و اندرز به صاحبان قدرت و حکومترانی است، در هر دو باب اول بوستان و گلستان نیز از سیرت پادشاهان و تدبیر و رفتار آنان نسبت به عوام و خواص صحبت شده است. سعدی در این سه منبع ماندگار علم سیاست یعنی اصول تدبیر منزل، اصول تدبیر مدینه و اصول تهذیب اخلاق را به شکلی استادانه، زیبا و قابل فهم به تصویر کشیده و با دلکشترین عبارات و با متانت و شیفتگی بی مانندی به رشته کلام در آورده است.
آنچه که برای سعدی در درجه اول از اهمیت بسیار برخوردار است، شناخت وضع موجود و تلاش برای اصلاح آن جهت رسیدن به وضعیت مطلوب است. بدین خاطر از مطالعه نوشتههای او نمیتوان فقط اخلاق فضیلتمحور و خصلت اتوپیایی، که بدور از هرگونه جنبه علمی و واقعی است، استنتاج کرد. در واقع آنچه برای سعدی اصل است، استخراج حکمت عملی از مناسبات اجتماعی حاکم بر واقعیت، سپس قانونمند کردن آنها برای اصلاح جامعه و سعادتمند زیستن مردم است.
مکتوبات سعدی و به خصوص بوستان و گلستانش نه تنها در زبان فارسی بلکه در هیچ زبانی از جهت فصاحت، بلاغت، حکمت و معرفت مثل و مانند ندارد.
فهرست مطالب کتاب:
فصل اول- سعدی را بشناسیم
فصل دوم- آراء و اندیشههای سیاسی سعدی
فصل سوم- سیرت پادشاهان و صاحبان قدرت
سخن آخر- نتیجه سرمستی قدرت
پیوست
آنچه در قالب واقعگرایی برای سعدی اصل است و در این کتاب به آنها پرداخته می شود، دو چیز است: یکی اینکه نصایح سیاسی و دستورالعملهای اجتماعی بوستان و گلستان مجموعه کاملی از حکمت عملی است و دیگر آنکه سعدی همواره فرهنگ حاکم جامعه خویش را پاس داشته و ستوده و برای بیان مقصود و نیت خویش، ادبیاتی را که با زبان و ادبیات مردم کاملاً نزدیک است به کار میبرد.
«اندیشههای سایسی سعدی» نوشته دکتر علیرضا ازغندی، استاد علم سیاست دانشگاه شهید بهشتی است. این کتاب را انتشارات قومس در هزار نسخه منتشر کرده است.