حمید عنایت (درگذشت 1361، تهران)، نویسنده، مترجم و متفکر

hamid_enayat

سید حمید عنایت در 1311 هـ .ش در تهران متولد شد. برادرش، دکتر محمود عنایت، ناشر مجله «نگین» بود. حمید تحصیلات خود را در رشته علوم سیاسی در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران دنبال کرد و با کسب رتبه اول به پایان رسانید و درجه لیسانس گرفت. بعد با استفاده از بورس دولتی برای ادامه تحصیل به انگلستان رفت و در رشته علوم سیاسی در مدرسه اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه لندن به تحصیل پرداخت و در 1337 هـ .ش فوق لیسانس گرفت. سپس به مدرسه مطالعات شرقی و افریقایی آن دانشگاه  معروف به SOAS – که در گذشته به «مدرسه السنه شرقیه» معروف بود- رفت و سرانجام در 1962 میلادی موفق به اخذ دانشنامه دکترا شد. دکتر عنایت پس از فارغ التحصیلی، به علت فعالیت های سیاسی که در دوران دانشجویی در لندن بر ضد رژیم پهلوی کرده بود، ابتدا از بازگشت به وطن خودداری ورزید و درصدد یافتن کار در انگلستان یا امریکا برآمد.

اما چون پس از دو سال، کار دلخواه خود را نیافت، در 1964میلادی به عنوان مدرس موقت در رشته فلسفه حقوق اسلامی به دانشگاه خارطوم (سودان) رفت و یکسال در آنجا مشغول تدریس شد. بعد به لندن بازگشت و در آنجا ضمن اشتغال به فعالیت‌های فرهنگی از جمله ترجمه متون ادبی، فلسفی و حقوقی (فلسفه سیاسی)، هفته‌ای دو روز نیز به عنوان کارمند محلی در بخش کنسولی سفارت ایران در لندن به کار پرداخت.بعد به ایران بازگشت و با رتبه استادیاری در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران مشغول به کار شد. در سال تحصیلی 48 ـ 1347 هـ .ش برنده بورس تحقیقاتی آیزنهاور گردید و به امریکا رفت. دکتر عنایت در 1351 هـ .ش جایزه تحقیقاتی دانشگاه تهران را از آن خود کرد و در 1352هـ .ش بورس کالج سنت آنتونی دانشگاه آکسفورد را گرفت. در همان سال در دانشگاه تهران به سمت دانشیاری ارتقا یافت و ضمن تدریس در دانشگاه به تحقیق و تتبع ادامه داد. او پس از پیروزی انقلاب اسلامی، با حزب جبهه ملی ایران – که در 14 اسفند 1357 هـ .ش بر سر مزار دکتر مصدق در احمد‌آباد اعلام موجودیت کرد- به همکاری پرداخت. دکتر عنایت با تعطیلی دانشگاه‌ها در ایران، به انگلستان رفت و در 1359 هـ .ش به عنوان استادیار در کالج سنت  آنتونی دانشگاه آکسفورد مشغول کار شد، اما دو سال بعد در مرداد 1361هـ .ش هنگامی که از مسافرت بر می‌گشت، بر اثر عارضه قلبی درگذشت.

آثار متعددی از این استاد برجسته باقی مانده است که از آن جمله می‌توان به ترجمه کتاب های «سیاست» ارسطو (برنده جایزه بهترین کتاب سال در 1337هـ .ش)، «فلسفه هگل» (2 جلد) ت. ستیس، «عقل در تاریخ» هگل، «تاریخ طبیعی دین» دیوید هیوم، «لوی اشتراوس» ادموند لیچ، «خدایگان و بنده» هگل، «قیصر و مسیح» ویل دورانت، «سه آهنگ ساز: موزار، برلیوز، واگنر» رومن رولان، «انتقام معجزه آسا: سه داستان از جرج برنارد شا، گی دوموپاسان» جک لندن و تألیف کتاب های «اندیشه سیاسی در اسلام معاصر» ترجمه بهاءالدین خرمشاهی، «تاریخ اندیشه‌ها و نهادهای سیاسی در ایران و اسلام»، «فلسفه سیاسی غرب، از هراکلیت تا هابز»، «اسلام و سوسیالیسم در مصر»، «شش گفتار درباره دین و جامعه»، «جهان از خود بیگانه»، کتاب‌شناسی مآخذ علوم سیاسی به زبان فارسی»، «افکار سیاسی غرب، از فتح مصر به وسیله ناپلئون تا جنگ جهانی دوم» و مقالاتی به زبان انگلیسی چون «ایران و اعراب»، «مذهب و حکومت در ایران»، «وضع علوم اجتماعی در ایران»، «سیاست ایران شناسی»، «فلسفه سیاسی افلاطون و ارسطو از دیدگاه فارابی» و «فلسفله سیاسی اخوان الصفا» اشاره کرد.

یادداشت های مرتبط