مراسم بزرگداشت سعدی شیرازی به همت معاونت فرهنگی جهاددانشگاهی اردبیل و با عنوان «آموزگار ادب» چهارشنبه، 15آبان‌ماه در سالن شهید خودسیانی دانشگاه محقق اردبیلی با حضور اساتید برجسته شعر و ادب و پ‍‍ژوهشگران حوزه ادبیات برگزار شد.
در ابتدای این مراسم، محمد زینالی، کارشناس فرهنگی جهاد دانشگاهی اردبیل ضمن خیر مقدم‌گویی به حاضرین، گفت: مراسم بزرگداشت مفاخر و صاحب نظران حوزه ادبیات از جمله سعدی شیرازی که شاعر نامی و برجسته کشور می باشد از اولویت های برنامه جهاد دانشگاهی است.
زینالی اشعار سعدی را زبان زندگی در ایران دانست و گفت: امروزه استفاده از سخنان اندیشمندان و بزرگان در رشد جامعه و تدریس در مدارس و مراکز آموزش عالی نقش بسزایی دارد و سخنان ماندگار این مفاخر سبک زندگی ماندگار را نشان داده و دریچه نگاه به زندگی را روشن می سازد.
وی با اشاره به شیرینی و بلاغت زبان در سروده های سعدی گفت: اشعار وغزلیات سعدی مستقیماً برگرفته اززندگی انسانهاست و از هر قوم و مذهبی سخن گفته است که با تأمل در این اشعار می توان حکمت سخن وی را به وضوح دید.
در ادامه این مراسم، اسداللهی، عضو هیئت علمی و استاد ادبیات دانشگاه محقق اردبیلی با اشاره به راز شورانگیزی کتاب گلستان سعدی، اظهار کرد: تأمل در آثار بزرگان و شعرای کشور امروزه به تولید آثار فرهنگی کمک کرده و می توان آن را در سطح ملی و بین المللی از زوایای مختلف بررسی کرد.
اسداللهی به اهمیت ساده نویسی در اشعار اشاره کرد و گفت: اشعار و نوشته ها باید معنا و مفهوم اصلی خود را نشان دهند که آثار سعدی نمونه بارزی از ساده نویسی است.
وی با مقایسه آثار قرن هفتم با اشعار سعدی به شیوایی و رسا بودن سخن سعدی اشاره کرد و گفت: کلمات عربی در اشعار سعدی با رعایت اعتدال و با در نظر گرفتن معنی و مفهوم خاص آن استفاده شده است در واقع سعدی در رساله‌های خود به سبک فنی و متصنعانه پیش رفته واز احادیث و کتاب نهج البلاغه بهره گرفته است.
این پژوهشگر حوزه ادبیات به سلیس بودن و صمیمیت در اشعار سعدی اشاره کرد و گفت: ایجاد ارتباط صمیمی و صادقانه با مخاطب، شرط اصلی شورانگیزی سخنان یک نویسنده است و سعدی با بیان نقص ها و نارسایی های زمان خود، مخاطب را واقعیت ها روبرو ساخته و در رساندن مقاصد خود از آن استفاده کرده است.
وی با اشاره به اینکه بسیاری از محققان، سعدی را واقع گراترین شاعر دانسته‌اند، اظهار کرد: سعدی با نگاه عمیق به جزئیات و آنچه در جامعه وجود دارد به بیان دیدگاه های خود پرداخته است که حاصل نگرش ماهرانه او به جامعه است.
اسداللهی، جنبه تعلیمی و پندواندرز های جامع اشعار سعدی را عامل مهمی در شیوایی سخنان وی دانست و بیان کرد: زبان صمیمی و واقع‌گرایانه سعدی موجب گیرایی و شورانگیزی اشعار اوست.
وی بیان کرد: سعدی در کتاب گلستان با دیدگاه مردم‌شناسی و روان‌شناسانه خود به طور غیرمستقیم با مخاطب ارتباط برقرار کرده و متناسب با هرسن و سال و هر قشری از جامعه سخن می‌گوید.
استاد ادبیات دانشگاه محقق اردبیلی، قرآن کریم را نمونه بارز و اصلی استفاده از هنر” ایجاز” برشمرد و اظهار کرد: در چند سال گذشته استفاده از هنر فشرده نویسی و اختصار اهمیت وی‍ژه ای داشته و سعدی با بهره گیری از آیات قرآن مریم و احادیث و استفاده از سخنان ارزنده امام علی (ع) در نهج البلاغه توانسته با مهارت تمام با رسایی وشیوایی تمام، سخن خود بیان کند.
وی با اشاره به اینکه امروزه بسیاری از محققان و صاحب نظران حوزه ادبیات، رعایت جوانب و پرهیز از افراط و تفریط را در داشتن دیدگاه متعادل نویسندگان امری مهم تلقی می کنند، گفت: سعدی با درهم آمیختن اصولی نظم ونثر و رعایت طول آثار خود توانسته با ایجاد ارتباط مناسب با مخاطب از یکنواختی سخن خود کاسته و در تأثیرگزاری سخنان خود موفق عمل کند.
سعدی از غزل سرایان نامی و معلم اخلاق در کشور است
همچنین در ادامه، دانش، عضو هیئت علمی و استاد ادبیات دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل، سعدی را از مشاهیر فرهنگی جامعه ایران دانست و گفت: سعدی نمونه اصلی از نابغه فرهنگ و ادب در ایران شناخته شده است و می توان سعدی را پدر ادب فارسی دانست.
دانش با بیان اهمیت موضوع عشق در ادبیات ایران و فارسی زبانان گفت:در تمام عناصر تشکیل دهنده فرهنگ ایران سخنان عاشقانه سعدی گنجانده شده است چرا که سعدی فراتر از زمان و مکان سخن گفته و و سخن را ودیعه الهی و عشق را امانتی دانسته که انسان را به کنجکاوی در امور دنیوی و اخروی وا می دارد.
وی به تعریف عشق در غزلیات سعدی و شهریار اشاره کرد و ادامه داد: عشق در ادبیات دارای مراتب خاصی است و جایگاه اصلی آن دل انسانهاست و در واقع اساس پیدایش عالم، عشق خدا به انسان بوده و همین امر موجب توالی نسل ها و ارتباط ما بین مخلوقات برای رسیدن به کمال است.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه عشق از صفات خاص انبیا و اولیای خداست گفت: آفرینش جهان تجلی زیبایی و حسن خداست و در حقیقت عشق برگرفته از معرفت است و در حدیث قدسی نیز به آن اشاره شده است.
وی با بیان دیدگاه‌های مختلف در مورد جایگاه عشق، اظهار کرد: انواع عشق های بیان شده بر مبنای سه عنصر از جمله عشق ظاهری، عشق حکما و علما در تفکر به خدا و حقایق موجودات و عشق اکبر که اشاره به معرفت ذات و خداجویی بشر دارد استوار است.
دانش با بیان اینکه سعدی استاد غزل عاشقانه و معلم اخلاق در ایران است خاطر نشان کرد: اشعار سعدی آیین سلحشوری و ریاضت و سیاست رامی آموزد و غزل عاشقانه وی نشان از سوز عاشقانه دل اوست و آلوده به لذات دنیوی نیست.
وی غزل سعدی را معیار بلاغت غزل فارسی دانست و ادامه داد: سعدی با زبان ساده و بی پیرایه به بیان معارف اسلامی پرداخته است و در اشعار خود عاشق دل خسته‌ای را به تصویر می کشد که صفات عاشق و معشوق در آن پدیدار می شود.
این استاد دانشگاه به تشابه غزلیات شهریار و سعدی اشاره کرد و گفت: شهریار با زبان ساده و صمیمی و بیان دردهای عشق، مردم ایران را مجذوب خود کرده است و غزل‌های سروده شده در دوران پیری او را عارفی گوشه نشین نشان می دهد.
وی چهره معشوق در غزلیات شهریار را برگرفته از عشق دوران جوانی دانست و گفت: عشق مجازی و زمینی شهریار در دوران جوانی‌اش پررنگ تر بوده ولی با روی آوردن به اشعار عرفانی در اواخر عمر تشابهات فراوانی بین اشعار او و غزلیات سعدی دیده می‌شود.
همچنین در این مراسم مسابقه‌ای با مضمون «حفظ اشعار سعدی» برگزار شد که به 6نفر از دانشجویانی که حداقل یک قطعه شعر از سعدی حفظ داشتند، فلش مموری اهدا گردید.