به گزارش معاونت فرهنگی جهادانشگاهی واحد استان اردبیل، محمد زینالی، مدرس این نشست با اشاره به ارتباطات اجتماعی در گذشته تصریح کرد: به خلاف امروز که رسانه و تصویر داعیه داران حوزۀ عمومی و ارتباطی هستند، در گذشته ارتباط از طریق روابط گروهی و بصورت مکتوب بود و هر کس می‌توانست در قالب شعر حرف‌های خود را بیان کند بیشتر طرفدار داشت و شعر یک صنعت ارتباطی بود تا هنر خلسه آور.
وی با اعلام اینکه در گذشته مطالعات دین و حکمت نیز بیشتر در قالب شعر بود ادامه داد: ابوعلی سینا، سهروردی و… نیز در قالب شعر سعی کرده‌اند اندیشه‌های خود را به مردم بیان نمایند چرا که زبان شعر ماندگاری زیادی نسبت به ابزار انتقال دیگر داشت .
زینالی به زمان آشوب در زمان سعدی اشاره کرد و افزود: سعدی در انسجام بخشی به اوضاع زمان خود نقش برجسته‌ای داشته است چراکه سعدی در اشعار خود توانسته است دنیای زیبا و جذاب آن زمان که در حال فروپاشی بود با اشعار خود نگه دارد .
وی اثرگذاری شعر سعدی در موضوعات مختلف یادآور شد و گفت: سعدی در حکمت، عشق، منطق، زیبایی، اقتصاد و ..با زبان شعر وارد شده و به بهترین وجه اوضاع زمان خود را به نسل‌های بعدی انتقال داده است بطوریکه او آن چه را که در زمان خود وجود داشت از هند تا روم به زبان شعر و نثر ادبی ارائه داده است.
زینالی تصریح کرد: شاید برای انسان بیان دنیایی که در آن وجود دارد بسیار سخت باشد اما سعدی توانسته است اندیشه، زندگی و فرهنگ زمان خود را به بهترین نحو بیان کند هرچند که در آن زمان شاعران زیادی نیز وجود داشت.
وی ادامه داد: سعدی شاعری است که سنخگوی زمان خود بوده است و توانسته است آن عصر را به طوری که برای همه قابل درک باشد منتقل کند و امروز خیلی‌‌ها شناسایی تاریخ زندگی سعدی را از روی شعر و نثر او انجام می‌دهند .
مدرس این نشست دانشجویی ادامه داد: سخن سعدی سرشار از فصاحت و بلاغت است و به نظر یکی از اساتید فاصله بین گوینده و شنونده در این شعر‌ها بسیار کم است و دنیای سعدی به راحتی به ذهن امروزی منتقل شده و قابل درک است و چنان واقع‌بینانه صحبت می‌کند که واقعیت‌ها را برای ما قابل درک می‌کند، که چنین توانایی شعر را گاستون باشلار در انتقال تصورات ذکر کرده است .
وی به ساخته شدن ضرب‌المثل از اشعار سعدی اشاره کرد و افزود: نگاه واقع‌گرایانه او به عقلانیت زندگی در پیشگاه مردم ضرب المثل‌هایی را همچون تکنیک زبانی ایجاد کرده است که به جاودانگی آن عقلانیت و خرد در زندگی انجامیده و امروز نیز در جامعه ما حجم بیشتر ضرب‌المثل‌های مورد استفاده از سعدی شیرازی است و این نمونۀ بارز بقای هستی و زندگی در زبان است .
در ادامه این نشست، پیری استاد دانشگاه‌های اردبیل نیز با اشاره به تاریخچه زندگانی سعدی شیرازی گفت: حضرت عجل سعدی شیرازی در 571 هجری در شیراز متولد شد و پس از طی طفولیت از شیراز راهی بغداد شد و علوم ظاهری را آموخت .
وی تصریح کرد: یادگیری فنون طریقت یا قدم برداشتن و سیر سلوک الهی از انا الحق گرفتن و قدم برداشتن از دنیای مجازی به دنیای عرفای از تلاش‌های دیگر سعدی شیرازی بود .
پیری ادامه داد: سعدی به محضر شیخ صفی‌الدین اردبیلی رسید و طریقت را از وی آموخت و اگر شیخ صفی الدین اردبیلی نبود سعدی اهل سیر و سلوک نمی‌شد همانطور که اگر مولانا با شمس قدم بر نمی‌داشت عارف نمی‌شد .
استاد دانشگاه‌های اردبیل ادامه داد: سعدی با اشاره شیخ صفی صاحب سیر و سلوک می‌شود و 14 بار با پای پیاده به بیت‌الله الحرام مشرف می‌شود .
وی چهار گوشه ادبیات ایران را طبق گقته نامداران ادبیات سعدی، فردوسی، انوری و نظامی عنوان کرد و ادامه داد: حضرت سعدی را نامداران ادبیات فارسی نمکدان شعر می‌دانند و معتقد هستند که طعم اشعار شعرا سروده‌های سعدی است .
پیری با اعلام اینکه در اشعار سعدی میزان عشق، میزان بیان، رعایت حال انسان وجود دارد ادامه داد: سعدی اعتقاد به عشق دارد و بسیار زیباپرست بوده و معتقد بود که همه آفریده‌های خداوند زیباست و باید همه چیز را زیبا دید .
وی به آتش کشیده شدن کتاب‌های دوران سعدی در زمان حمله مغول اشاره کرد و گفت: اگر کتاب‌هایی که در زمان مغول به آتش کشیده شد در را داشتیم به جرات می‌توان گفت، ایران ابرقدرت دنیا بود چراکه زمینه ای نبود که در آن کتاب‌ها سخن به میان نیامده باشد.
وی از گلستان سعدی به عنوان عالیترین نثر به زبان حکایت یاد کرد و افزود: سعدی در حکایت‌های خود عواطف ادمی را به زیبایی سنجش می‌کند که این مهم در شعر «تن ادمی شریف است به جان ادمیت» کاملا مشهود است و کل حکمت، منطق، فلسفه وجودی ادم را در زیبایی‌بینی و زیبایی‌پروری و ادراک عاقلانه خلاصه کرده است .
استاد دانشگاه‌های اردبیل افزود: سعدی معتقد است انسان باید طوری ببیند و قدم بردارد که فقط در شان خدواند باشد چراکه خداوند از نفس خودش به انسان دمیده است همچنین معتقد است که از مجاز می‌توان به خدا رسید فقط کافی است آدم باشی و سپس راه ترقی را طی کنی و به مرحله انسانیت برسی و می‌گوید «رسد ادمی به جایی که به جز خدا نبیند» سعدی در برخی جاها برای درک راحت‌تر با زبان طنز سخن می‌گوید .
پیری خداشناسی را از مشخصه‌های دیگر سعدی عنوان کرد و ادامه داد: سعدی غرق در خداشناسی است و معتقد است انسان باید زیبایی را در خودشناسی ببیند و شرط خداشناسی خودشناسی است سعدی هموراه به دنبال علم توحیدشناسی است و انسان‌شناسی و خصلت‌شناسی را به انسان یاد می‌دهد بطوریکه خصلت‌شناسی در زبان سعدی بیشتر از وحدت‌شناسی است بطوریکه معتقد است انسان باید خصلت‌اش سودازدگی باشد.
وی با اعلام اینکه سعدی معتقد است هرچه به سر انسان می‌آید از خودرایی و مغرور بودن آن است در حکایت و شعرهایش نیز به آن اشاره می کند بیان کرد: سعدی شعر را از زمین به آسمان برد و و حافظ آن را از آسمان به اوج برد .
پیری به ابعاد اعتقادی دیگر سعدی نیز پرداخت و گفت: سعدی اول چرایی را بحث می‌کند و و سپس به دنبال چگونگی است و شاعری نداریم که به جز سعدی که چرایی و چگونگی را در کنار هم بحث کند و از سوی دیگر شاعر اعتدال است و زبان روزگار خود را به زبان اعتدال بیان می‌کند و در سیاست نیز به نرم خویی، عطوفت و مهربانی معتقد است و مخالف ایده‌آلیست و خیال‌پرستی است .
وی در پایان تأکید کرد: سعدی با زبان عامیانه سخن می‌گوید تا قابل درک برای تمام زمان باشد بطوریکه «گوته» شرق شناس می‌گوید: سعدی برای زمان ما سخن می‌گوید این درحالی‌است که این نشات گرفته از طرز بیان سعدی است .