محمد علی مدرس تبریزی (درگذشت 1333، تبریز)، ادیب
محمدعلی مدرس تبریزی مشهور به مدرس خیابانی در 1296 هـ . ق در تبریز متولد شد. ادبیات عرب و مقدمات و فقه و اصول را در مدرسه «طالبیه» فراگرفت. علوم معقول را در محضر آیت‌الله میرزا علی لنکرانی، خارج فقه و اصول را نزد آیت‌الله حاج میرزا ابوالحسن مجتهد مشهور به انگجی و آیت‌الله میرزا صادق مجتهد تبریزی و ریاضیات را نزد میرزا عبدالعلی منجم آموخت. بعد به درجه اجتهاد نائل آمد و از مراجع بزرگ آن زمان آیت‌الله سید محمد حجت کوه‌کمره‌ای، آیت الله سید صدرالدین صدر، آیت الله میرزا محمدعلی شاه‌آبادی تهرانی، آیت‌الله محمدحسین کاشف الغطاء و میرزا عبدالحسین رشتی اجازه اجتهاد یافت. همچنین از شیخ محمدحسین آل کاشف‌الغطاء، سید محمدعلی هبهالدین شهرستانی و شیخ آقا بزرگ طهرانی اجازه روایت گرفت.
او مدت دوازده سال، در اواخر عمرش، در مدرسه سپهسالار تهران به بحث و تألیف و تحقیق پرداخت. استاد در طول حیات خود شاگردان بزرگی تربیت کرد که از آن جمله می‌توان به شیخ محمد خیابانی، سید محمدرضا علوی تهرانی، مهدی محقق و احمد مهدوی دامغانی اشاره داشت. مدرس تبریزی سرانجام در تبریز درگذشت و در مقبره شیخان قم به خاک سپرده شد.
آیت‌الله العظمی سید محمد حجت با القاب «بحاث خبیر و نقاد بصیر، ثقهالاسلام و سندالاعلام» او را توصیف کرده است. مؤلف کتاب «علمای معاصرین» در این باره می‌نویسد: «تبحرش بر ملل عالم مبرهن … در علم معقول و منقول و در ادب بهره کامل و نصیب وافر دارد و امروز در حل مشکلات و معضلات هیئت و حساب از عظمای علمای عصر معدود می‌گردد». آثار متعددی از این استاد برجسته باقی مانده است که از آن جمله می‌توان به «ریحانهالادب فی تراجم المعروفین بلکنیه و اللقب» در شرح حال بیش از پنج هزار نفر از علما و فضلا، «الدر‌الثمین» یا «دیوان المعصومین (ع)»، «فرهنگ بهارستان»، «فرهنگ نوبهار» (2 جلد)، «کفایهالمحصلین» در شرح «تبصرهالمتعلمین» علامه حلی (2 جلد)، «نثر اللئالی» در شرح «نظم اللئالی» میر ابوالقاسم – قاری شاه عباس دوم – اشاره کرد. آثار دیگری از استاد باقی مانده که انتشار نیافته است، از آن جمله می‌توان از «حیاض الزلائل فی ریاض المسائل» به زبان عربی، «غایهالمنی فی تحقیق الکنی» به زبان عربی، «فرهنگ نگارستان» (5 جلد)، «قاموس المعارف» و «امثال و حکم ترکی آذربایجانی» نام برد.
انجمن آثار و مفاخر فرهنگی به پاس سال‌ها خدمات علمی و فرهنگی وی، طی برگزاری مراسم بزرگداشتی در 28 بهمن ماه 1380 هـ . ش ایشان را به عنوان یکی از مفاخر ایران زمین معرفی کرد و لوح تقدیری به خانواده استاد اهدا نمود.